2. Wieść

w opracowaniu

nr hasła: 1041

Fleksja

czasownik
Widok zaawansowany

BEZOKOLICZNIK

Bezokolicznik, strona czynna

forma
wieści
wieść

FORMY OSOBOWE

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba forma
1.wiodę
2.-
3.wiedzie
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.wiedziemy
2.wiedziecie
3.wiodą

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas przeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.-m wiotł
-m wiodła
-
2.---
3.jest wiodł
wiodł
wiodł jest
wiodła
wiodło
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.-sta wiodła
--
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.wiedli
wiodli
--

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas zaprzeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.są wiedli byli
--

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona bierna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.-ś wiedzion
--
3.jest wiedzion
wiedzion jest
jest wiedziona
-
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.wiedzeni jeście
wiedzeniście
--
3.---

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona bierna, czas przyszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.będą wiedzeni
--

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona bierna, czas przeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.-ś był wiedzion
--
3.był wiedzion
--
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.byli wiedzeni
--

Forma osobowa, tryb rozkazujący, strona czynna

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.wiedzi
wiedź
3.wiedzi
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.wiedźcie
3.-

Forma osobowa, tryb przypuszczający, strona czynna

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.bych wiodł
--
2.-by wiodł
--
3.-by wiodł
-by wiodła
-
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.-bysmy wiedli
--
2.---
3.wiedli
--

Forma osobowa, tryb przypuszczający, strona bierna

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.-by wiedzion
--by wiedziono
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.by wiedzeni byli
byliby wiedzeni
--

FORMY NIEOSOBOWE

forma
wiedzieno
wiedziono

IMIESŁÓW

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu teraźniejszego

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwiodący
--
dopełniaczwiodącego
--
celownik---
biernik---
narzędnik-wiodącą
-
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu przeszłego II

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwiodł
-wiodło
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik-wiodła
-
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwiodła
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwiedli
wiodły
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przymiotnikowy bierny czasu przeszłego

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwiedzion
-wiedziono
wiedzieno
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik-wiedziona
-
dopełniacz---
celownik---
biernik-wiedzioną
-
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikwiedzeni
niewiedziony
wiedzioni
wiedzione
-
dopełniacz---
celownik---
biernik-wiedzione
-
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przysłówkowy czynny czasu teraźniejszego

forma
wiodąc
wiodę

COMPOSITUM

Semantyka

Definicje
1. por. Sstp
  • Iacosmi przi tem bili, gdze Dzerszek dayal Staszka na roki, ne wodø go z dobra 1397 Pyzdr - nr 46
  • Sinowye waszi y dzewki, y zoni wasze zgymani y wyedzoni w iøczstwo (captivae ductae sunt) 1455 BZ (1) - II Par 29, 9
  • Gyny skutci Ezechiaszowy... a kako vczinyl stawek a wodi wyedzone (quomodo fecerit piscinam et aquaeductum) y wwyodl do myasta wodi, to wszitko popysano w ksyøgach skutkoch (pro skutkow) dny kro- lyow Iuda 1455 BZ (1) - IV Reg 20, 20
  • Potem Olofernes... naydze studnyce..., z nychze gest woda wyedzona do myasta (quod fons... aquaeductum illorum... extra civitatem dirigeret) 1455 BZ (1) - Judith 7, 6
  • Tunc alcius actam, gl. pulsam wyedzoną, in pelagus iubet ire ratem, gl. navim 1474 R XXIII (10) - 297
  • Synow naplodzysz y dzewek a nye bødzesz syø gimi czessycz, bo bødø wyedzeni w nyevolstwo (ducentur in captivitatem) 1455 BZ (1) - Deut 28, 41
  • Chwalye czye, panye Yezv Kryszczye, kthorysz... byl zvyazan a yako baranek nyevynny na offyare wyedzon XV ex. Kałużn (3.5) - 292
  • Pogubyeny bily walkamy... a wyelye z nych wyedzeno z zemye swey 1455 BZ (1) - Judith 5, 22
  • Tedi prziszedw geden s tich kapłanów, gysz bily iøcy wyedzeny s Samariey (qui captivi ducti fuerant de Samaria) 1455 BZ (1) - IV Reg 17, 28
  • Yako movy svyaty Yan..., yze v dom obu byskupv byl vyedzyon (sc. Krystus) XVI in. Rozm - 668
  • Panye Iezu Criste,... kthorysz... na ganyebny sząd przed Pylatha wyedzyon 1482-1483 MW - 72r
  • Tedy vyedzyon yesth Ihesus na pvszczą (Iesus ductus est in desertum Mat 4, 1) XV p. post. EwZam - 5v
  • O *zvyąrzątach, yze zabyegaly Iesvcristovy, kyedy yest vyedzyon do Eyptv XVI in. Rozm - 84
  • Czczyenye o tem, yze dzyevycza Marya po trzech lyeczyech vyedzyona do Ierusalem (ducta est in Ierusalem) XVI in. Rozm - 13
  • W zemy iøczstwa swego, do nyeyze wyedzeny (ad quam ducti sunt) 1455 BZ (1) - II Par 6, 38
  • Gestlybi zgrzeszil (sc. lud) przecyw tobye... а... podalbi ge nyeprzyiacyelyom, iszebi ge wyedly iøte do zemye dalekey (si... captivos duxerint eos in terram longinquam)... a obrocylybi syø swim syercem w zemy, do nyey bi iøcy wyedzeny bily (ad quam captivi ducti fuerant) 1455 BZ (1) - II Par 6, 37
  • Czo yest Szobek dal vyną Cchwalibogovi, aby do gego domu wedzono kon y szamostrzal..., tego tamo *Søbek ne szastał 1420 Pozn - nr 1064
  • Isz do Goslauowego domu Nicolagewy koni newedzoni 1391 Pozn - nr 118
  • Eze... ten con wedzon do Marczinowa *domo 272 JA XII (2) - 272
  • Nagotvyczyesch povrozow... doszycz, aby dobrze svyazan a madrze vyedzyon XVI in. Rozm - 515
  • Malvdczi naszy, o nichzescze rzekli, ze yøcy biliby wyedzeni (quod captivi ducerentur)..., oni wnidø 1455 BZ (1) - Deut 1, 39
  • Wyedzeniscze (ducimini Gal 5, 18) 1449 R XXV (1.5) - 166
  • Quod si spiritu ducimini, Dvchem szwathym wyedzeny geszcze, non estis sub lege (Gal 5, 18) XV med. SKJ I (1.1) - 110
  • Sicut sciunt et testantur, quod ne uedzono Iacobi boues nec habet utilitatem re furtiua 1396 TPaw IV - nr 5335
  • Kriste,... racz nam dacz kaplani, gizz by prawdą wiedli (1449) XVI Gałka
  • Nyektorzy... laszkliui ziwoth wyodącz (lascivam vitam gerentes)..., dzewycze dzewsthwa sbawyayą 1449 Sul (1.1) - 43
  • W brathnych rzeczach nye korysczy, day Boze szywoth na tem swecze tako wyesczy XV med. Dek III (18)
  • Ale eze tho wschitko bilo blogo obludne a zle y sdradne, bo wyodlo y wyedzye ku wyekugey nądzi XV med. R XXII (2) - 221r
  • Gdikole kthorim swyatkom powyodączym oblozono bylo obrzeczenye kląthwy, wyodączi thi tho swyatky (producens testes eosdem)... gynsze swyathky... powyedzenya pelną... mocz ma ymyecz 1449 Sul (1.1) - 34
  • Tesz vstawyamy, aby woszny oth yanego vyodączego swyathky (de uno producente testes) cztirzy skoczcze... począdzacz ma 1449 Sul (1.1) - 63
  • Iakoszm ne kaszal *Przibislaowi na szø swatkow wescz 1399 RtGn - nr 52
  • Abi osyedly gori, przes gesz to bi droga wyodla ku Ierusalem (per quos via esse poterat ad Ierusalem) 1455 BZ (1) - Judith 4, 6
  • Kedy ktho mayącz lasz alybo dąbrową oth szebye dalyeką, wyeprze swoye... przes gymyenye czvdze... pądzicz bądze chczal do thego tho lassa..., aby tego nye mogl vczynycz geno tylko drogą wyodączą do lasza (per viam ducentem ad silvam) 1449 Sul (1.1) - 59
  • Sinowye naszi slyvtowanye przed pani swimy bødø myecz, gysz ge wyedly w iøczstwo (qui illos duxerunt captivos) 1455 BZ (1) - II Par 30, 9
  • Nye wyodl gest gich Bog po szemy ffylistynskyey (non eos duxit... per viam terrae Philisthiim) 1455 BZ (1) - Ex 13, 17
  • Pomo<d>lylesm sø Bogu..., genze myø gest wwyodl prawdø czystø (pro wyodl prawø cestø, qui perduxit me recto itinere) 1455 BZ (1) - Gen 24, 48
  • Iaco czo mą pan Melinsky obszalowal o dwu kmothowiczu, bich... wyodl ge przes trzy granicze, tegom ne vczynil 1432 Pozn - nr 1401
  • Iacosmi przi tem bili, gdze Dzerszek dayal Staszka na røki, ne wodø go z dobra 1397 Pyzdr - nr 46
  • Iako cz[o]szo gydzemy, tho gydzemi po prawych graniczach..., aczbysmy *thszo weydly (pro wyedly) *wy Mikolayowo, tho naszey duszy ne skodzy 1424 Kal - nr 871
  • Iacom ya ne wodla wa (pro na) laroslawinø løkø szeszczi kosnicow 1407 KsMaz I - nr 987
  • Proschą czye..., aby myą opusczyala wyodl k temv myesczv, gdzye moy syn yest XVI in. Rozm - 737
  • Czso Michal... zalowal na Marczina..., aby yego slodzey[ey] mu volu y crową vcradl y do yego domu wyodl, tich yest... ne prziwyodl 1418 Kościan - nr 674
  • Iaco do Potrka... chønsa ne wodla coni Oziyaszewich 1402 Pozn - nr 527
  • Iaco Michal wotl ten lut do mego zawodu 1401 KsMaz I - nr 57
  • Iacom ia wotl ten lut do Iacussowey zastawi 1401 KsMaz I - nr 57
  • Bo tamo pytaly nas, gys to yøcee (leg. jęćce) wodly naz (qui captivos duxerunt nos), slowa pesny ca 1400 Fl - 136, 3
  • Tesczy ony szø szobø (leg. z sobą) volu y osia vedly bily ca 1409 Gn - 3v
  • Kedi pani Pacostka ymala vyast s Paskem s Nagorką..., tedista oba vodla ossadą albo opole 1398 BiblWarsz 1861 III - 34
  • A bądą wam mowicz wschitko sle lszącz prze myą (Mat 5, 11)..., gen gesm ziwot, gen wi wyedzeczye XV med. R XXII (2) - 226r
  • Swyadeczthwa fałszywego nye wyedzy XV med. Dek I (4)
  • Aczkoly vbogy ziwot wyedzemi (pauperem quidem vitam gerimus), wszako wyele dobrego bødzem myecz 1455 BZ (1) - Tob 4, 23
  • A gdy przestal movycz, rzekl do Szymvna: vyedz na glabya XV p. post. EwZam - 7v
  • Slyachethnosczy pokolenya s porodziczelow gych początek zawsdy wy<o>dą (originem semper ducunt) 1449 Sul (1.1) - 33
  • Wyedzcye tam (ducite illuc) genego kaplana..., acz gydze a bidly s nymy 1455 BZ (1) - IV Reg 17, 27
  • Otoz y (leg. ji, sc. Iesusa) vam vyoda na dvor (ecce adduco vobis eum foras Jo 19, 4) XVI in. Rozm - 836
  • Gydącza mnye vyedzy (euntem me conducat), bladzacza odvodzy XVI in. Naw - 76v
  • Iako ty granicze, cso ye Adamek ukazuye, szø prawe y po prawe nasz o ne wedze 1398 MacPraw VI (3) - 10
2. 'towarzyszyć komuś i ukazywać właściwą drogę, kierunek, prowadzić kogoś, coś dokądś' - 'aliquem ducere, deducere, adducere, perducere'

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

Sstp

Sstp X 201a
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 1041, blsp.ijppan.pl, [dostęp: 07-11-2025 r.]
oprac. KJ
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny