Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny IJP PAN

Fleksja

liczebnik

Widok zaawansowany

liczba pojedyncza
przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
mianownik	wtory	wtora	wtore
dopełniacz	wtorego	-	-
celownik	wtoremu	-	wtoremu
biernik	wtorego wtory	wtorą	wtore
narzędnik	wtorym	wtorą	-
miejscownik	wtorem wtorym	wtore wtorej	wtorem
wołacz	-	-	-

liczba podwójna
przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
mianownik	-	-	-
dopełniacz	-	-	-
celownik	-	-	-
biernik	-	-	-
narzędnik	-	-	-
miejscownik	-	-	-
wołacz	-	-	-

liczba mnoga
przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
mianownik	-	wtore	-
dopełniacz	-	wtorych	-
celownik	-	-	-
biernik	-	-	wtore
narzędnik	-	-	-
miejscownik	-	-	-
wołacz	-	-	-

	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
przypadek	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie
mianownik	wtor-y	1449 Sul (1.1) - 25	wtor-a	ca 1420 R XXIV (1.9) - 79	wtor-e	XV med. Dek VII (1)
dopełniacz	wtor-ego	XV med. SKJ V (1) - 264	-	-	-	-
celownik	wtor-emu	ca 1455 Dobr (1.2) - 2v	-	-	wtor-emu	XVI in. Rozm - 624
biernik	wtor-y	1398 StPPP VIII - nr 7702	wtor-ą	1449 Sul (1.1) - 75	wtor-e	ca 1409 Gn - 173v
XIV med. Kśw - br 29
ca 1409 Gn - 2v
wtor-ego	XVI in. Rozm - 654	-	-	-	-
narzędnik	wtor-ym	1419 Kościan - nr 742	wtor-ą	1449 Sul (1.1) - 76	-	-
miejscownik	wtor-em	1456-1470 Dział - 25r	wtor-ej	XIV ex. Pocz (1) - nk v	wtor-em	1402 HubeZb - 101
wtor-ym	1500 AGZ XIX - 126	wtor-e	ca 1409 Gn - 2r	-	-
wołacz	-	-	-	-	-	-

	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
przypadek	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie
mianownik	-	-	-	-	-	-
dopełniacz	-	-	-	-	-	-
celownik	-	-	-	-	-	-
biernik	-	-	-	-	-	-
narzędnik	-	-	-	-	-	-
miejscownik	-	-	-	-	-	-
wołacz	-	-	-	-	-	-

	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki
przypadek	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie	forma	poświadczenie
mianownik	-	-	wtor-e	XVI in. Rozm - 172	-	-
dopełniacz	-	-	wtor-ych	1449 Sul (1.1) - 72	-	-
celownik	-	-	-	-	-	-
biernik	-	-	-	-	wtor-e	1456-1470 Dział - 9v
narzędnik	-	-	-	-	-	-
miejscownik	-	-	-	-	-	-
wołacz	-	-	-	-	-	-

Semantyka

Definicje

por. Sstp

To tesz o wtore szadne nyeposluszenstwa (pro secunda contumacia) vczynycz przykazvgem dw wolv 1456-1470 Dział - 9v
Thv konyecz wthorich kxąng praw krolya Kazymyrowych 1449 Sul (1.1) - 72
<Yako se dzysza we w>torey mszy spewa XIV ex. Pocz (1) - nk v
Deinde fecit terminum al. wroczyl szą in primo termino peremptorio et in secundo termino peremptorio fecit terminum al. wroczyl szyą na wthorym rokv 1500 AGZ XIX - 126
Aczby szą przigodzylo oczczewy se wthorą zoną (cum secunda uxore) synow nye myecz, ale dzewky..., tedy... cząscz drvga nye dostanye szą dzewkam wthorey zony (secundae uxoris), ale synowye... pyrwey albo wthorey ktoreykole zony (primae vel secundae cuiuscumque uxoris)... szostry swoye... za mąsz vidadzą 1449 Sul (1.1) - 76
Prze fftore vcho, chosci ge vøsz f szemø sclony, mas szø, greszny clouecze, na tho rospamøtacz, ysze gesz thy s szeme stworzon ca 1409 Gn - 173v
Vstawyamy, aby oczecz mayącz szyny, po smyerczy zony wtorą poyąw (dum post mortem matris eorum ad secundas nuptias convolaverit), nye powynyen byl... synom cząsczy dacz dzeczinney 1449 Sul (1.1) - 75
Iaco wemi y swyathczimi, ezh Kathussza wzanwsszi swe czso myala y przinosla, s tym szla za wtori mansz 1398 StPPP VIII - nr 7702
Cencies millesies permitteres te in frusta discerpi, priusquam matrimonium replicares wthorego mąsza XV med. SKJ V (1) - 264

por. Sstp

Iako ludze ss Koszkowa sly na xandza biscupyø dzedziną... y otbily dobitek prima vice, a wtorim razem szly y ranily xandza biskupy lud 1419 Kościan - nr 742
Kv vtoremv dolyczenyv mamy vyedzyecz..., yz dobrovolnye czyrpyal XVI in. Rozm - 624

Połączenia wyrazowe

pirwej... wtory
por. Sstp

Eze pan Lenarth pirwey wzol (pro wzøl) oborzne y we wtorem oborznem woly zastauil 1402 HubeZb - 101
Kthori pyrwey myenyoon, yma bicz y odprawyon, a kthori wthori pozwaal, wthori maa pomyenyoon bicz (qui secundo loco provocaverint, secundario nominentur) y othprawyon 1449 Sul (1.1) - 25

wtory... trzeci
por. Sstp

Skonavayą szye vtore xyagy (explicit liber secundus) slotkyey... dzyevyczy Maryey a poczynaya szye trzeczye kxyagy XVI in. Rozm - 172
Wtora czøszcz (sc. pokuty) szpowecz, trzecza czøszcz pokuty... dosyczvczinene za grzechi ca 1420 R XXIV (1.9) - 79

pirwy... wtory
por. Sstp

Tho yest pirwe przycazane:..., wtore: Ne berzy darmo ymena Boga twego XV med. Dek VII (1)

pirwej... wtory... trzeci
por. Sstp

Mnye pirvey sticzen dzeye (pro dzeya)..., mnye wthoremu dzeye (pro dzeya) luthy..., mnye trz<e>czy<emu> marzecz dzeye (pro dzeya) ca 1455 Dobr (1.2) - 2v

pirwy... wtory
por. Sstp

Bo yako pyrvego czlovyeka prze grzech v yącztwo bylo polozono y velmy trudno zvyązano, takyesch tego vtorego czlovyeka, Pana naszego, Iesucrista, ktor[z]ykolvye mogl[y] sze dorzuczycz, yvze zvyązanego ten ssyepal XVI in. Rozm - 654

pirwy... wtory... trzeci
por. Sstp

Oua f pirue nedzele tego tho aduentu poszødali szo verny xpiani priscza gego... Allecz ve fthore nedzely gescze vy bily slyszely, kakocz on f dzen szødny na szød przydze... Allecz ftrzecze nedzely svøty Pauel... mouilczy gest on nam bil tha to sloua ca 1409 Gn - 2r
Aczlibi pozwany na pyrwem y wtorem rokv (secundo, sc. termino) nye stal, tedi sądowy pokvpy osmy skoth, a gdy na trzeczem rocze nye stanye, rzecz, o ktorą pozwan, straczy 1456-1470 Dział - 25r

Formy wyrazu w funkcji innych części mowy

wtore (liczebnik przysłówkowy)
por. Sstp

Mouy (sc. Bog miłościwy) piruey sedøcim: Vstan... A utore moui Bog milosciuy lezøcim, giz sø ue zlem cohaiø XIV med. Kśw - br 29

wtore-ć (liczebnik przysłówkowy)
por. Sstp

Veszele bilocz gest ono velike, a tho ku chvorakemv rosdzelenv. A napiruecz..., a fftorecz..., trzeczecz..., cuartecz... pres to, isczy gest ono fszysczek swath bilo ogarnølo ca 1409 Gn - 2v

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp X 415b

PDF

Wtóry

w opracowaniu