Obyczaj, Hobyczaj

w opracowaniu

nr hasła: 21968

Fleksja

rzeczownik
Widok zaawansowany
rodzaj: męski

przypadek liczba
pojedynczapodwójnamnoga
mianownik obyczaj
-obyczaje
obyczajowie
dopełniacz obyczaja
obyczaju
-obyczajew
obyczajow
celownik obyczajowi
obyczaju
-obyczajom
biernik obyczaj
-obyczaje
narzędnik hobyczajem
obyczajem
-obyczajmi
miejscownik obyczaju
-obyczajech
obyczajoch
wołacz ---

Semantyka

Definicje
por. Sstp
  • A przeto, ysze leczenye musy bycz przesz przeczywne rzeczy, przeto obyczay byl ten dosycz uczyn<ieni>a, naypodobnieyszy byl przesz smyarø y udrøøczenye y popelnyenye wole bosze od tych <ludz>kych rzeeczy, pysze sye w epystole swøtegoo <…> XIV ex. ChrestWRz (1) - A2
  • Ale acz s tobø sø czvyøczi w strozi stanowey y we wszech obiczayoch gego (in omnibus caeremoniis eius) 1455 BZ (1) - Num 18, 4
  • Opravacz w obiczaiech, strzecz wczinczech (leg. w uczyncech) XV in. GlKazB II (5) - 107
  • Kaszdemv z mąnzow nye doszycz gest... harnascha bicz vbranv czvdnosczą, acz obiczaymi (moribus) y navkami nye bandze ocraschon 1449 Sul (1.1) - 6
  • Slvzebnyczy... wymyslone obyczaye klopothanya nalazvyą (vexandi adinveniunt modos exquisitos) 1449 Sul (1.1) - 68
  • Vstavysz ge nad stanem *swyadzeczstwa a wszitkimi ssødi gego, a czsokoli kv dvchownim obiczayom przislvsza (quidquid ad caeremonias pertinet) 1455 BZ (1) - Num 1, 50
  • Que quidam solemnitas consistit ex tribus cerimoniis, svyatich obyczayew, sibi factis. Prima, svyaty obyczay, quia voluit (sc. Iesus) intrare (sc. Ierosolymam) equitando ca 1500 GlKazB I (1.1) - 35
  • Vøczcy ony byuagø slachethny a dobrich obyczagof napelneny ca 1409 Gn - 12r
  • Nye ma ganyebnee any dzywne mnymano bicz, acz podlug myenyenya czassow obiczage (consuetudines) a dzege lyvczke szą odmyenyayø 1449 Sul (1.1) - 6
  • Napomynanye y navka kv byskvpu o obyczayv ymayøcz bycz trzymanem (de modo tenendo)... w odzyenyv y w modlytwye XV med. MPKJ V (2) - 2ra
  • Ryczerze ten tho obyczag magø, gdisci ge paszø, tedycz vøcz ony swe stare odzene svim slugam dagø ca 1409 Gn - 173v
  • Themu obiczayovi (consuetudini) schkodlywemu przeczywycz syąn ząndayąncz,... vstawylismi 1450 Sul (1.2) - 103
  • Acz gy podam w gych wolą, przeczyw vstawyenyu y zakonu, y przeczyw obyczayu rzymskemu... vczynyę XV p. post. RozmPam - Ab
  • Na wcząncye thego obiczayv (hanc consuetudinem) slosczyvego... vstawyami 1449 Sul (1.1) - 22
  • Bog, iensze przebiwacz kasze yednakego obiczaia (qui inhabitare facit unius moris) w domu ca 1400 Fl - 67, 6
  • Czelcza offyerowacz bødze s stada... Panv Bogv,... iakosz obiczaiowye gego potrzebvyø (ut caeremoniae postulant) 1455 BZ (1) - Num 15, 24
  • Nota, quod Scriptura sancta quatuor modis exponitur:... anagogice swirzchowanye, poswątnye siue gynym obyczagem ca 1418 JA XIV (9) - 512
  • Thomek w xanzhey zemy nye cradnye any kthorim zlim hobiczayem [zlim] zhiwye 1461 ZapWarsz - nr 1101
  • Isczy ten tho obyczag gest na tem tho svecze, isze gdiscy ktorø svøtoscz do mastha przynoszø, tedycz vøcz ludze... naprzecif ge *vynydzø ca 1409 Gn - 4r

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp V 394a
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 21968, blsp.ijppan.pl, [dostęp: 07-11-2025 r.]
oprac. IN
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny