1. Niechać

w opracowaniu

nr hasła: 20163

Fleksja

czasownik
Widok zaawansowany

BEZOKOLICZNIK

Bezokolicznik, strona czynna

forma
niechać

FORMY OSOBOWE

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas teraźniejszy

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.niechasz
3.niecha
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.-
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.-
3.-

Forma osobowa, tryb oznajmujący, strona czynna, czas przeszły

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.niechałeś
--
3.niechał
--
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.niechali
--

Forma osobowa, tryb rozkazujący, strona czynna

liczba pojedyncza
osoba forma
1.-
2.niechaj
niechajże
3.-
liczba podwójna
osoba forma
1.-
2.niechajta
3.-
liczba mnoga
osoba forma
1.-
2.niechajcie
3.-

Forma osobowa, tryb przypuszczający, strona czynna

liczba pojedyncza
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba podwójna
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.---
liczba mnoga
osoba rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
1.---
2.---
3.-by niechali
--

FORMY NIEOSOBOWE

IMIESŁÓW

Imiesłów przymiotnikowy czynny czasu przeszłego II

typ odmiany: prosta

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikniechał
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
typ odmiany: złożona

liczba pojedyncza
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba podwójna
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownik---
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---
liczba mnoga
przypadek rodzaj męskirodzaj żeńskirodzaj nijaki
mianownikniechali
--
dopełniacz---
celownik---
biernik---
narzędnik---
miejscownik---
wołacz---

Imiesłów przysłówkowy czynny czasu teraźniejszego

forma
niechając

Imiesłów przysłówkowy czynny czasu przeszłego I

forma
niechawszy
niechaw

COMPOSITUM

Semantyka

Definicje
'nie czynić'1. nie ruszać, zostawić w spokoju2. przestać coć czynić, przestać wypełniać, zaniechać, zaniedbać3. zostawić, opuścić, ominąć, porzucić
  • Zgrzeszily oczczowye naszi a vczinyly zle w wydzenyv Pana Boga naszego, nyechawszi gego (derelinquentes eum) 1455 BZ (1) - II Par 29, 6
  • Panye,... nye nyechay nas (ne derelinquas nos)! BZ Jer 14, 9; 1455 BZ (1) - Jer 14, 9
  • Postawywszi gy poszrzod lyvda tego, iøly syø gego pitacz, prze *ktoro bi vynø Asyrsci swyøzanego gego tu nyechaly (quod illum vinctum Assyrii reliquissent) 1455 BZ (1) - Judith 6, 10
  • A ony... prziwyøzaly Achiora ku drzewu... a tak swyøzanego vycyamy nyechawszi go tu (dimiserunt eum), wrocyly syø ku panu swemv 1455 BZ (1) - Judith 6, 9
  • Tedi richlo Thobias y obyada nyechaw (relinquens prandium),... k temv cyalu martvemv przibyezal 1455 BZ (1) - Tob 2, 3
  • Nyechalesz gich (dereliquisti eos) pod røkø gich nyeprzyiacyol 1455 BZ (1) - Neh 9, 28
  • Precz odgechawszi, nyechaly gego (dimiserunt eum) w wyelykich nyemoczach 1455 BZ (1) - II Par 24, 25
  • To gdisz vzrzely møszowye israhelsci..., ysze Saul a sinowye gego vmarly, nyechawszi myast swich (dereliquerunt urbes suas), pobyeszely sam y tam 1455 BZ (1) - I Par 10, 7
  • Tedi nyechal myø duch boszi (mene ergo dimisit spiritus dei) a mowyl tobye? 1455 BZ (1) - III Reg 22, 24
  • A wznyosl sze anyol boszy, gensze przechodzyl stani izrahelskye, y gydze po nich, a s nym spolu slup oblokowi, pyrzwich nyechaw (priora dimittens post tergum) 1455 BZ (1) - Ex 14, 19
  • Ktorysz zamyeszkaal slowo bosze, nyechal slug swich (dimisit servos suos) y z *dobidkyem na polyu, zmarly søø 1455 BZ (1) - Ex 9, 21
4. pozwolić, dopuścić5. 'nie chcieć' - 'nolle'
  • Aczbich mogla... poczøcz sini y porodzicz, a wi chcyele czekacz... Nyechayta (nolite), proszø, dzewki me 1455 BZ (1) - Ruth 1, 13

Zapożyczenie

–

Uwagi

–

Bibliografia

–

Odsyłacze

–

Sstp

Sstp V 159a
PDF

Errata

-

Jak cytować?

BLŚP, hasło nr 20163, blsp.ijppan.pl, [dostęp: 28-05-2025 r.]
oprac. MK
Wszelkie prawa zastrzeżone 2024 © Baza Leksykalna Średniowiecznej Polszczyzny