2. Wiele

w opracowaniu

nr hasła: 1934

Fleksja

przysłówek
stopień forma
równy wiele
wyższy więc
więce
więcej
najwyższy najwięce
nawięcej
nawięcy

Semantyka

Definicje
1. (o nieokreślonej znacznej liczbie, ilości, wartości, rozmiarze czegoś) 'mnóstwo' - 'multum, multi, plures, plurimi'
  • Iaco Sczedrzik zaplaczil Iacussewy trzydzesczy grzywen za dzedzina a niczs mv wancz nye wynowath 1420 Kościan - nr 851
2. (o trwaniu w czasie) 'długo' - 'diu'
  • Octauianus... f svem szerczu gestcy szø on byl rosmyslil, yszecz on mal gesth vmrzecz bil, i ne *dzalcy (leg. dałci) gest on bil szobe vøce chualy tako gako bogu czinicz byl ca 1409 Gn - 5r
3. (o natężeniu, intensywności dziania się) 'bardzo, silnie' - 'multum, valde, vehementer'4. nawięcej 'zwłaszcza, szczególnie, przede wszystkim' - 'maxime, praecipue, imprimis'
  • Ysze brzemyą, nawyącyey kthore wszystkych tycze (onus, praesertim quod omnes tangit), myedzi wyelymy roszdzelyonee, lekczey bywa nieszono 1449 Sul (1.1) - 23
  • Dlya ony gorzkoszczy..., a nawyeczy, gdy naslyachethnyeysza dvsza twoya wyszla sz czyala twego ca 1500 Kałużn (3.3) - 48v
  • Dlya ony gorzkoszczy, kthorąsz czyrpyal dlya mnye na krzyzv, a nawyecy, gdy naszwyetsza dusza twoya viszla yeszt sz czyala twego ca 1500 Kałużn (3.3) - 63v
Połączenia wyrazowe
ile..., tyle więcej
1. oznacza liczbę, ilość, wartość czegoś większą niż przeciętna, będąca punktem odniesienia
  • Quanto, ylye, autem eis precipiebat, tanto magis plus, thylye vyączyey, predicabant et eo amplius, y vączyey, admirabantur (Marc 7, 36–37) ca 1450 CatCodJag VIII (1) - 183
tako wiele... jako
2. 'tyle... ile, taka ilość, wartość jak wymieniono, tantum... quantum, tantum, quantum dictum est'
  • Iaco na *te rolø, czoszm mal oth *czandza opatha, przebudovalem taco vele iaco trzy grzywny 1398 Kościan - nr 104
wiele o sobie dzierżeć
3. 'być nadmiernie pewnym siebie, mieć o sobie dobre mniemanie'
  • Magnanimus (…) id est audax groszmutig vyelkyego vel vyelkovmyslny vyele o szobye dzyerzaczy ca 1500 WokLub - 78v
więcej coś
4. 'więcej niż coś'
  • Eze pan podsandek [...] swa (leg. z swą) *sinowicze bil w pokoyu wøczey dwenaczcze lecze 1399 HubeZb - 74
więcej nie... jedno
5. oznacza nieprzekraczalną liczbę, ilość, wartość czegoś

Zapożyczenie

Uwagi

W Sstp materiał wydrukowano pod hasłami Wiele, Więc oraz Więcej.

Bibliografia

Odsyłacze

Sstp

Sstp X 151b
PDF

Errata

-